Con người có bao nhiêu tế bào não? Chức năng của bộ não

Bộ não là một trong những phần quan trọng nhất của cơ thể con người. Nó đảm nhận vai trò kết nối và điều hành các chức năng của cơ thể, từ các hoạt động vật lý đến các hoạt động tư duy và cảm xúc. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về cấu tạo và chức năng của bộ não. Trong bài viết này, Namhong.vn sẽ tìm hiểu về bộ não, bao gồm câu hỏi “Con người có bao nhiêu tế bào não?” và chức năng của bộ não, cách mà nó hoạt động để giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cơ thể con người.

Cấu tạo của bộ não

Cấu tạo tổng quát

Các nhà khoa học xác định rằng bộ não của con người bao gồm khoảng 86 tỷ tế bào. Điều này khiến cho bộ não của con người được coi là một trong những cấu trúc phức tạp nhất của vũ trụ. Mỗi tế bào thần kinh này có khả năng tạo ra khoảng 1000 kết nối với các tế bào thần kinh khác, giúp cho chúng ta có thể tư duy và cảm nhận mọi thứ xung quanh.

Cấu tạo chi tiết

Bộ não của con người được chia thành 4 lớp:

• Lớp ngoài cùng là da đầu và cơ bám xương sọ. Chức năng chính của hai lớp này là bảo vệ và giữ cho bộ não an toàn.
• Lớp kế tiếp là hộp sọ, nơi bộ não được đặt trong đó. Nó cũng bảo vệ cho bộ não khỏi các tổn thương bên ngoài.
• Tiếp theo là màng não, một lớp mỏng nhưng rất quan trọng. Nó giúp bảo vệ bộ não và cung cấp chất dinh dưỡng cho nó.
• Cuối cùng là não, thứ mà chúng ta thường hay gọi là “bộ não”. Nó là nơi chứa những tế bào thần kinh và các kết nối giữa chúng.

Thành phần của bộ não

Bộ não được chia thành 3 phần chính:

• Đại não: Chiếm phần lớn thể tích hộp sọ. Nó được chia thành hai bán cầu não trái và phải. Mỗi bán cầu này có 4 thùy: thùy thái dương, thùy đỉnh, thùy trán và thùy chẩm. Nó cũng chứa não thất, nơi sản xuất dịch não tuỷ để bảo vệ bộ não khỏi các tổn thương.
• Thân não: Bao gồm 3 phần là cầu não, trung não và hành não. Nó là trạm chuyển tiếp tín hiệu giữa vỏ não và các cơ quan.
• Tiểu não: Nằm sau bộ não và dưới thùy chẩm. Nó có 12 đôi dây thần kinh sọ, chịu trách nhiệm cho các chức năng như cảm nhận mùi vị, điều khiển cơ mặt, nghe âm thanh và giữ thăng bằng.

Vai trò của từng thành phần

Con người có bao nhiêu tế bào não?

Con người có khoảng 86 tỷ tế bào não. Những tế bào não này chủ yếu bao gồm hai loại: tế bào thần kinh và tế bào thần kinh đệm.

Tế bào thần kinh, còn được gọi là tế bào thần kinh, là những tế bào chịu trách nhiệm gửi và nhận tín hiệu trong não. Chúng có cấu trúc giống hình sao với một thân tế bào trung tâm và nhiều nhánh dài mọc ra từ thân tế bào để kết nối với các tế bào thần kinh khác.

Tế bào thần kinh đệm, không phải là tế bào thần kinh, là những tế bào hỗ trợ chức năng của tế bào thần kinh bằng cách cung cấp dinh dưỡng, loại bỏ chất thải và giúp tế bào thần kinh hoạt động bình thường. Tế bào thần kinh đệm chiếm khoảng 90% tổng số tế bào não.

Số lượng tế bào não đạt mức đỉnh vào khoảng ba tuổi. Khi chúng ta già đi, chúng ta mất dần tế bào thần kinh theo thời gian. Tuy nhiên, điều này không nhất thiết dẫn đến suy giảm trí nhớ hay các vấn đề về nhận thức, vì não có khả năng thay đổi cấu trúc và chức năng của mình để bù đắp cho sự mất mát này.

Chức năng của bộ não

Bộ não có vai trò quan trọng trong việc điều hành các hoạt động của cơ thể con người. Nó đảm nhận nhiều chức năng khác nhau, từ các hoạt động vật lý đến các hoạt động tư duy và cảm xúc.

Trung não

Trung não, một phần không thể thiếu của hệ thần kinh trung ương, là khu vực nằm ở giữa não trước và não sau, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiều chức năng sống còn của con người. Trung não bao gồm nhiều cấu trúc phức tạp và các cụm tế bào thần kinh được gọi là “nhân”, có nhiệm vụ điều khiển và phối hợp nhiều hoạt động cơ bản và phức tạp của cơ thể.

Cấu Trúc và Vị Trí của Trung Não

Trung não nằm giữa não trước (forebrain) và não sau (hindbrain), kết nối các phần khác nhau của não bộ để đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng của các chức năng. Cấu trúc của trung não bao gồm các phần chính như colliculi trên (superior colliculi) và colliculi dưới (inferior colliculi), chất đen (substantia nigra), và chất xám trung não (periaqueductal gray).

• Colliculi trên và dưới: Hai cặp cấu trúc này đóng vai trò chính trong việc xử lý thông tin thị giác và thính giác. Colliculi trên chủ yếu liên quan đến chức năng thị giác, giúp định hướng cử động mắt và phản xạ thị giác. Colliculi dưới thì liên quan đến xử lý âm thanh, giúp xác định nguồn gốc âm thanh trong không gian.
• Chất đen (substantia nigra): Chất đen là một vùng chứa nhiều tế bào thần kinh sản xuất dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng. Chất đen đóng vai trò quan trọng trong điều khiển vận động và cảm xúc. Sự thoái hóa của các tế bào thần kinh trong chất đen có liên quan trực tiếp đến bệnh Parkinson, một rối loạn vận động nghiêm trọng.
• Chất xám trung não (periaqueductal gray): Vùng này nằm xung quanh cống Sylvius và có vai trò quan trọng trong việc điều tiết cơn đau và phản xạ tự vệ. Chất xám trung não là nơi các tín hiệu đau được xử lý và điều chỉnh, giúp cơ thể phản ứng một cách thích hợp với các kích thích đau đớn.

Chức Năng của Trung Não

Trung não thực hiện nhiều chức năng quan trọng, bao gồm việc điều khiển cử động mắt, điều tiết cảm giác đau, và phối hợp các phản xạ tự vệ. Những chức năng này được thực hiện thông qua các cụm tế bào thần kinh và đường dẫn truyền thần kinh trong trung não.

• Điều khiển cử động mắt: Các nhân trong trung não, đặc biệt là colliculi trên, đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các cử động mắt. Chúng giúp điều chỉnh hướng nhìn và đảm bảo mắt có thể di chuyển một cách nhịp nhàng và chính xác. Điều này rất quan trọng trong việc duy trì khả năng theo dõi các đối tượng di chuyển và giữ hình ảnh rõ nét trên võng mạc.
• Điều tiết cảm giác đau: Chất xám trung não có vai trò điều tiết cảm giác đau thông qua cơ chế điều chỉnh tín hiệu đau từ tủy sống trước khi chúng đến não bộ. Khu vực này có thể kích hoạt các phản xạ tự vệ và giảm cảm giác đau bằng cách giải phóng các chất hóa học như endorphin, giúp giảm đau và tạo cảm giác thoải mái.
• Phản xạ tự vệ: Trung não cũng tham gia vào việc điều phối các phản xạ tự vệ, chẳng hạn như phản xạ rút lui khi gặp phải kích thích đau đớn. Các đường dẫn truyền thần kinh trong trung não giúp cơ thể phản ứng nhanh chóng và hiệu quả với các mối đe dọa tiềm tàng.

Trung Não và Khả Năng Xác Định Vị Trí Cơ Thể trong Không Gian

Khả năng nhận biết vị trí của cơ thể trong không gian, còn gọi là proprioception, là một chức năng quan trọng khác của trung não. Thông qua sự phối hợp của các cấu trúc như colliculi trên và dưới, trung não giúp chúng ta hiểu được vị trí của các phần cơ thể mà không cần phải nhìn thấy chúng. Điều này rất quan trọng trong việc duy trì thăng bằng và thực hiện các động tác phức tạp.

Ví dụ, khi chúng ta di chuyển hoặc thay đổi tư thế, trung não liên tục nhận và xử lý thông tin từ các giác quan để điều chỉnh cử động cơ thể một cách phù hợp. Chức năng này giúp chúng ta có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách mượt mà và hiệu quả, từ việc đi bộ đến việc thực hiện các động tác thể thao phức tạp.

Cầu não

Cầu não, một phần quan trọng của hệ thần kinh trung ương, là cấu trúc nối liền giữa tủy sống và các phần cao hơn của não bộ. Nằm ở vùng thân não (brainstem), cầu não thực hiện nhiều chức năng quan trọng, bao gồm điều phối cử động mắt, biểu cảm khuôn mặt, duy trì thăng bằng, khả năng nghe và phối hợp vận động cơ bản lẫn tinh thần. Dưới đây là sự phân tích chi tiết về các vai trò và chức năng quan trọng của cầu não trong bộ não con người.

Vị Trí và Cấu Trúc của Cầu Não

Cầu não, còn gọi là pons, nằm giữa trung não (midbrain) và hành não (medulla oblongata). Về mặt giải phẫu, cầu não có dạng một khối hình cầu nằm phía trước tiểu não và chứa nhiều đường dẫn truyền thần kinh quan trọng kết nối các phần khác nhau của hệ thần kinh trung ương. Cấu trúc này bao gồm các nhân cầu não (pontine nuclei) và các đường dẫn truyền như đường corticospinal và đường corticobulbar.

• Nhân cầu não (pontine nuclei): Các nhân này đóng vai trò quan trọng trong việc truyền thông tin giữa vỏ não (cerebral cortex) và tiểu não (cerebellum), giúp điều chỉnh và phối hợp các vận động cơ thể.
• Đường corticospinal và corticobulbar: Những đường dẫn truyền này chịu trách nhiệm cho việc truyền các tín hiệu vận động từ vỏ não đến các phần khác của cơ thể, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cử động cơ bản và tinh thần.

Chức Năng của Cầu Não

Cầu não đảm nhận nhiều chức năng quan trọng, bao gồm điều phối cử động mắt, biểu cảm khuôn mặt, duy trì thăng bằng và khả năng nghe. Dưới đây là mô tả chi tiết về từng chức năng này:

• Phối hợp cử động mắt: Cầu não chứa các nhân liên quan đến điều khiển cử động mắt, như nhân thần kinh sọ thứ sáu (abducens nucleus) và thần kinh vận nhãn chung (oculomotor nerve). Những nhân này giúp điều chỉnh hướng nhìn và đảm bảo mắt di chuyển một cách nhịp nhàng và đồng bộ, rất quan trọng trong việc duy trì khả năng nhìn rõ và theo dõi các đối tượng di chuyển.
• Biểu cảm khuôn mặt: Cầu não cũng chứa nhân thần kinh sọ thứ bảy (facial nucleus), chịu trách nhiệm điều khiển các cơ biểu cảm khuôn mặt. Nhờ có cầu não, chúng ta có thể biểu lộ nhiều cảm xúc khác nhau như cười, nhăn mặt, và biểu lộ sự ngạc nhiên hoặc buồn bã. Khả năng này rất quan trọng trong giao tiếp xã hội và phản ứng với môi trường xung quanh.
• Duy trì thăng bằng: Cầu não có vai trò quan trọng trong việc duy trì thăng bằng cơ thể thông qua sự phối hợp với tiểu não và các nhân tiền đình (vestibular nuclei). Các tín hiệu từ tai trong và cơ quan tiền đình được truyền qua cầu não để điều chỉnh thăng bằng và tư thế cơ thể, giúp chúng ta di chuyển một cách ổn định và tránh ngã.
• Khả năng nghe: Cầu não cũng tham gia vào quá trình xử lý âm thanh thông qua các đường dẫn truyền thính giác (auditory pathways). Các tín hiệu âm thanh từ tai được truyền đến cầu não và sau đó chuyển tiếp lên vỏ não để được xử lý và nhận biết. Chức năng này giúp chúng ta có thể nghe và hiểu các âm thanh từ môi trường xung quanh, bao gồm tiếng nói và tiếng nhạc.

Phối Hợp Giữa Các Vận Động Cơ Bản và Tinh Thần

Ngoài các chức năng cơ bản, cầu não còn đóng vai trò quan trọng trong việc phối hợp giữa các vận động cơ bản và tinh thần. Điều này bao gồm:

• Phối hợp vận động cơ bản: Cầu não làm việc chặt chẽ với tiểu não để điều chỉnh và kiểm soát các vận động cơ bản như đi lại, chạy nhảy, và các hoạt động thể chất hàng ngày. Các tín hiệu từ vỏ não được truyền qua cầu não đến tiểu não để điều chỉnh độ chính xác và sự mượt mà của các cử động này.
• Phối hợp vận động tinh thần: Cầu não cũng tham gia vào việc điều chỉnh các vận động tinh thần như viết, vẽ, và các hoạt động đòi hỏi sự tinh tế và khéo léo. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các tín hiệu thần kinh từ vỏ não, cầu não, và tiểu não.

Hành tuỷ

Hành tuỷ là một phần của bộ não nằm ở gần đồi thị và tuyến yên. Nó có vai trò quan trọng trong việc điều khiển các chức năng cơ bản như huyết áp, nhịp tim, nhịp thở và nuốt. Ngoài ra, hành tuỷ còn giúp bảo vệ bộ não khỏi các tác động tổn thương.

Hệ lưới

Hệ lưới là một phần quan trọng của bộ não, có vai trò kiểm soát nhận thức và giấc ngủ. Nó là nơi xử lý thông tin từ các giác quan và giúp cho chúng ta có thể hiểu được thế giới xung quanh.

12 đôi dây thần kinh sọ

12 đôi dây thần kinh sọ xuất phát từ bộ não và có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát biểu cảm, cử động mắt, lưỡi, nuốt, cổ, vai và cảm nhận hương vị.

Tiểu não

Tiểu não có vai trò phối hợp cử động, tư thế, thăng bằng và các trung tâm hô hấp, tim mạch. Nó cũng có chức năng quan trọng trong việc điều hòa thân nhiệt, kiểm soát cảm xúc và vận động.

Vùng hạ đồi

Vùng hạ đồi là nơi sản xuất hormone và điều hòa các chức năng của cơ thể. Nó cũng có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cảm xúc và vận động.

Viên uống bổ não PS-IQ hỗ trợ tăng cường trí nhớ, bảo vệ bộ não

PS-IQ là gì?

Viên uống bổ não PS-IQ là một sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất bởi các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực não bộ. Sản phẩm có thành phần chính là phosphatidylserine (PS), một chất thiết yếu trong cấu tạo màng tế bào thần kinh và tế bào não. Bổ sung PS giúp nuôi dưỡng tế bào não, tăng cường chức năng nhận thức và cải thiện trí nhớ.

Công dụng của PS-IQ

• Nuôi dưỡng tế bào não, tế bào thần kinh: PS có tác dụng nuôi dưỡng tế bào não, thúc đẩy quá trình sản sinh tế bào thần kinh mới, đồng thời giúp bảo vệ tế bào não khỏi những tổn thương do quá trình oxy hóa.
• Ngăn ngừa, làm chậm quá trình lão hóa não: PS có thể ngăn ngừa và làm chậm quá trình lão hóa não ở những người làm việc trí óc, người già lão suy hay gặp tình trạng hay quên.
• Tăng cường trí nhớ: PS giúp tăng cường trí nhớ bằng cách cải thiện sự tập trung, khả năng tiếp thu và lưu trữ thông tin của não bộ.
• Phát triển não bộ ở trẻ em: PS đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển não bộ ở trẻ em, giúp trẻ tăng cường trí nhớ, khả năng học tập và nhận thức.

Kết luận

Bộ não là một phần cực kỳ quan trọng của cơ thể con người, đảm nhận nhiều chức năng quan trọng và cần thiết cho sự sống. Không chỉ giúp chúng ta có thể tồn tại và hoạt động vật lý, mà bộ não còn giúp cho chúng ta có thể tư duy, cảm nhận và hiểu thế giới xung quanh. Hiểu rõ hơn về cấu tạo và chức năng của bộ não sẽ giúp cho chúng ta có được sức khỏe tốt hơn và hiểu rõ hơn về bản thân mình.