Rụng tóc là một vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng này. Theo các chuyên gia, một người bình thường sẽ rụng khoảng 100 sợi tóc mỗi ngày. Tuy nhiên, khi lượng tóc rụng vượt quá con số này và không có sự thay thế kịp thời, tình trạng thưa tóc hoặc hói đầu có thể xảy ra. Vậy, rụng tóc nhiều là bệnh gì? Bài viết này Namhong.vn sẽ giúp bạn tìm hiểu về 18 nguyên nhân gây rụng tóc và cách khắc phục hiệu quả.
Rụng tóc nhiều là gì?
Rụng tóc nhiều được định nghĩa là tình trạng rụng trên 100 sợi tóc mỗi ngày, dẫn đến việc tóc trở nên mỏng và thưa trong thời gian ngắn. Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và thường là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nào đó. Trong chu kỳ phát triển tự nhiên của tóc, mỗi ngày tóc sẽ rụng từ 50 đến 100 sợi và tóc mới sẽ mọc lên để thay thế. Khi tóc rụng nhiều hơn mức này, có thể đây là dấu hiệu cảnh báo về bệnh lý da liễu.
Phân loại rụng tóc
Rụng tóc là một vấn đề thường gặp ở nhiều người, ảnh hưởng đến sự tự tin và chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ các loại rụng tóc giúp xác định nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Rụng tóc có thể được phân loại thành hai nhóm chính: rụng tóc không sẹo và rụng tóc có sẹo. Mỗi loại có đặc điểm và cơ chế riêng, cũng như cách điều trị khác nhau.
- Rụng tóc không sẹo
Rụng tóc không sẹo là loại rụng tóc phổ biến nhất, trong đó tóc bị rụng nhưng không gây tổn thương hoặc phá hủy nang tóc. Điều này có nghĩa là chân tóc vẫn còn và tóc có thể mọc lại nếu nguyên nhân gây rụng tóc được kiểm soát và điều trị kịp thời.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến rụng tóc không sẹo, bao gồm yếu tố di truyền, stress, thay đổi nội tiết tố, thiếu dinh dưỡng, và tác động của một số bệnh lý. Một trong những dạng phổ biến của rụng tóc không sẹo là rụng tóc androgenetic (rụng tóc do di truyền), ảnh hưởng đến cả nam và nữ, thường bắt đầu từ vùng đỉnh đầu và lan rộng dần. Ở nam giới, tình trạng này còn được gọi là hói đầu, với đặc trưng là tóc mỏng dần và mất đi ở vùng trán và đỉnh đầu. Ở nữ giới, tóc thường thưa dần ở phần đỉnh đầu nhưng ít khi dẫn đến hói hoàn toàn.
Ngoài ra, rụng tóc telogen effluvium cũng là một dạng rụng tóc không sẹo phổ biến. Đây là hiện tượng tóc rụng nhiều hơn bình thường, thường xảy ra sau các sự kiện gây căng thẳng lớn như sinh con, phẫu thuật, bệnh nặng, hoặc căng thẳng tinh thần kéo dài. Rụng tóc telogen effluvium xảy ra khi một lượng lớn tóc chuyển từ giai đoạn phát triển (anagen) sang giai đoạn nghỉ ngơi (telogen), khiến tóc rụng nhiều hơn khi chải hoặc gội đầu.
Rụng tóc do các nguyên nhân khác như thiếu dinh dưỡng (đặc biệt là thiếu sắt, kẽm, vitamin D), hoặc các bệnh lý như lupus ban đỏ, viêm da tiết bã, cũng thuộc loại rụng tóc không sẹo. Điều quan trọng là nhận diện và điều trị kịp thời nguyên nhân gây rụng tóc để tóc có thể mọc lại.
- Rụng tóc có sẹo
Ngược lại với rụng tóc không sẹo, rụng tóc có sẹo là tình trạng nghiêm trọng hơn, khi nang tóc bị phá hủy hoàn toàn hoặc bị tổn thương không thể phục hồi. Khi nang tóc bị hư hại, tóc sẽ không thể mọc lại, dẫn đến tình trạng hói đầu vĩnh viễn tại khu vực bị ảnh hưởng.
Rụng tóc có sẹo thường là kết quả của các bệnh lý da đầu mạn tính hoặc viêm nhiễm như lupus ban đỏ mạn tính, lichen planopilaris, hoặc viêm nang lông. Các bệnh này gây viêm nhiễm và phá hủy các nang tóc, tạo ra các vùng da đầu bị sẹo, khiến tóc không thể mọc lại. Những tổn thương này thường không thể phục hồi, do đó, việc điều trị rụng tóc có sẹo tập trung vào việc ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và bảo vệ các nang tóc còn lại.
Ngoài các bệnh lý da đầu, rụng tóc có sẹo còn có thể do chấn thương vật lý, như bỏng, tai nạn, hoặc phẫu thuật, gây tổn thương sâu đến lớp hạ bì da đầu, nơi chứa các nang tóc. Việc điều trị rụng tóc có sẹo rất phức tạp và cần được thực hiện càng sớm càng tốt. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm dùng thuốc chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch, hoặc trong một số trường hợp, phẫu thuật cấy ghép tóc.
Tóc rụng sinh lý và bệnh lý
Bên cạnh đó, Tóc rụng có thể được phân loại thành hai nhóm: tóc rụng sinh lý và tóc rụng bệnh lý.
Tóc rụng sinh lý
Đây là hiện tượng bình thường, khi tóc mọc dài ra rồi rụng dần theo thời gian. Mỗi ngày, trung bình có từ 50 đến 100 sợi tóc rụng và tương ứng với số lượng tóc mới mọc ra.
Tóc rụng bệnh lý
Khi tóc rụng trên 100 sợi mỗi ngày và kéo dài liên tục mà không rõ nguyên nhân, đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó. Tình trạng này có thể đi kèm với những triệu chứng như ngứa, nổi nốt đỏ và da bong tróc.
Nguyên nhân gây rụng tóc nhiều bất thường
Rụng tóc là một hiện tượng tự nhiên của cơ thể, khi tóc trải qua chu kỳ sinh trưởng và rụng đi để nhường chỗ cho tóc mới mọc lên. Tuy nhiên, khi tóc rụng quá nhiều hoặc không mọc lại bình thường, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe hoặc ảnh hưởng từ môi trường sống. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng rụng tóc nhiều bất thường:
Tuổi tác
Tuổi tác là một trong những yếu tố tự nhiên dẫn đến rụng tóc. Khi con người già đi, các quá trình sinh học trong cơ thể cũng thay đổi. Nang tóc, nơi sản xuất ra tóc, bắt đầu hoạt động kém hiệu quả hơn, dẫn đến tóc mỏng dần, yếu đi, và rụng nhiều hơn. Điều này thường xảy ra ở giai đoạn trung niên, khi cơ thể bắt đầu lão hóa. Ngoài việc rụng tóc, lão hóa còn khiến tóc trở nên bạc màu và mất đi độ bóng mượt tự nhiên. Tóc của người lớn tuổi thường không còn khỏe mạnh như khi còn trẻ, dễ bị tổn thương do các yếu tố bên ngoài như ánh nắng mặt trời, gió, và các chất hóa học.
Di truyền
Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định tình trạng tóc của mỗi người. Rụng tóc do di truyền là một tình trạng phổ biến, đặc biệt ở nam giới. Hội chứng này thường được gọi là rụng tóc androgenetic, xuất hiện khi người mang gen nhạy cảm với hormone dihydrotestosterone (DHT), dẫn đến việc nang tóc co lại và tóc mỏng dần theo thời gian. Nam giới thường bị ảnh hưởng nhiều hơn nữ giới, và triệu chứng này có thể bắt đầu ngay từ sau tuổi dậy thì. Ở nữ giới, rụng tóc do di truyền cũng có thể xảy ra, nhưng thường không nghiêm trọng như ở nam giới và biểu hiện dưới dạng tóc thưa dần ở phần đỉnh đầu.
Căng thẳng và stress
Căng thẳng tâm lý, lo âu, và mất ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn gây hại cho cơ thể, trong đó có tóc. Khi cơ thể phải chịu đựng căng thẳng kéo dài, nó sẽ giải phóng hormone cortisol, một loại hormone có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chu kỳ phát triển của tóc. Tóc có thể rụng thành từng mảng hoặc rụng nhiều hơn khi gội đầu hoặc chải tóc. Nếu tình trạng này kéo dài và không được giải quyết, nó có thể dẫn đến rụng tóc mãn tính, một tình trạng khó chữa trị và có thể gây ra nhiều phiền toái cho người mắc phải.
Tác động vật lý
Những tác động vật lý lên tóc như nhổ tóc, kéo tóc hoặc buộc tóc quá chặt cũng có thể gây tổn thương cho sợi tóc và nang tóc, dẫn đến tình trạng rụng tóc nhiều. Khi tóc bị kéo căng thường xuyên, nang tóc sẽ bị tổn thương, và tóc sẽ không mọc lại như bình thường. Tình trạng này thường gặp ở những người có thói quen buộc tóc quá chặt hoặc những người thường xuyên sử dụng các phương pháp tạo kiểu tóc gây áp lực lớn lên da đầu và nang tóc.
Sử dụng hóa chất và tác động nhiệt
Các sản phẩm chứa hóa chất như thuốc nhuộm, thuốc tẩy, hoặc các phương pháp uốn, duỗi tóc có thể làm tóc yếu đi và dễ gãy rụng. Việc sử dụng thường xuyên các thiết bị tạo nhiệt như máy sấy, máy uốn, máy là tóc cũng có thể làm hỏng cấu trúc của sợi tóc, khiến tóc trở nên giòn và dễ gãy. Sự tác động của các yếu tố này không chỉ làm tổn hại đến sợi tóc mà còn có thể gây viêm nhiễm và tổn thương nang tóc, từ đó dẫn đến rụng tóc nhiều.
Thiếu máu
Thiếu máu, đặc biệt là thiếu sắt, là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng rụng tóc nhiều. Sắt là một khoáng chất cần thiết cho việc sản xuất hồng cầu, giúp vận chuyển oxy đến các mô và tế bào trong cơ thể, bao gồm cả nang tóc. Khi cơ thể thiếu sắt, lượng oxy cung cấp cho nang tóc bị giảm, khiến tóc yếu đi và dễ rụng hơn. Phụ nữ, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai hoặc kinh nguyệt, thường dễ bị thiếu sắt và do đó có nguy cơ cao bị rụng tóc do thiếu máu.
Đối tượng nào dễ bị rụng tóc nhất?
Rụng tóc là một tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến nhiều người, bất kể tuổi tác hay giới tính. Tuy nhiên, có một số nhóm người có nguy cơ cao bị rụng tóc hơn những nhóm khác.
- Người cao tuổi: Khi chúng ta già đi, tóc của chúng ta thường yếu đi và dễ bị rụng. Điều này là do sự suy giảm hoạt động của nang tóc, các cơ quan tạo ra tóc.
- Phụ nữ sau sinh: Rụng tóc sau sinh là một tình trạng phổ biến xảy ra trong vài tháng đầu sau khi sinh. Điều này là do những thay đổi nội tiết tố xảy ra trong thai kỳ trở về trạng thái bình thường.
- Những người bị căng thẳng: Căng thẳng có thể gây ra rụng tóc tạm thời. Khi một người bị căng thẳng, họ giải phóng hormone cortisol, có thể dẫn đến co mạch và giảm lưu lượng máu đến da đầu. Điều này có thể làm cho tóc yếu đi và dễ gãy.
- Những người bị bệnh tự miễn dịch: Bệnh tự miễn là những bệnh trong đó hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các tế bào khỏe mạnh của cơ thể. Một số bệnh tự miễn, chẳng hạn như lupus và bệnh tuyến giáp, có thể gây rụng tóc.
- Những người đang dùng thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc hóa trị và thuốc chống trầm cảm, có thể gây rụng tóc như một tác dụng phụ.
- Những người có tiền sử gia đình hói đầu: Hói đầu là một tình trạng di truyền có thể ảnh hưởng đến cả nam giới và phụ nữ. Nếu bạn có tiền sử gia đình hói đầu, bạn có nhiều khả năng bị rụng tóc hơn những người không có tiền sử gia đình này.
Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng rụng tóc, hãy nói chuyện với bác sĩ. Bác sĩ có thể giúp bạn xác định nguyên nhân rụng tóc và đề xuất các phương pháp điều trị.
Chẩn đoán và điều trị rụng tóc nhiều
Để chẩn đoán tình trạng rụng tóc nhiều, bác sĩ sẽ thực hiện một số bước như hỏi về tiền sử bệnh, chế độ ăn uống và thói quen chăm sóc tóc. Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng tuyến giáp và nồng độ sắt.
Các phương pháp điều trị
Điều trị rụng tóc nhiều phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
Thay đổi chế độ ăn uống
Bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể có thể giúp cải thiện tình trạng tóc. Đặc biệt, vitamin B, vitamin E và sắt là những dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của tóc.
Sử dụng thuốc
Một số loại thuốc có thể giúp kích thích mọc tóc và giảm tình trạng rụng tóc. Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc phù hợp tùy thuộc vào nguyên nhân gây rụng tóc.
Cấy tóc
Trong trường hợp rụng tóc nghiêm trọng, cấy tóc có thể là một giải pháp hiệu quả. Đây là phương pháp phẫu thuật nhằm lấy tóc từ vùng đầu có nhiều tóc và cấy vào vùng hói.
Kết luận
Rụng tóc nhiều là một vấn đề không chỉ ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý tiềm ẩn. Hiểu rõ nguyên nhân và có biện pháp khắc phục kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của tóc. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng rụng tóc nhiều, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị phù hợp.